Cele strategi Lisbońskiej

Rada Europejska przyjęła w marcu 2000 strategię według, której do 2010 roku UE stanie się najbardziej konkurencyjną, dynamiczną i opartą na wiedzy gospodarką świata, zdolnej do tworzenia nowych miejsc pracy oraz zapewniającej spójność społeczną. Strategia odnosi się do działań podejmowanych na trzech wzajemnie powiązanych płaszczyznach:
• gospodarczej,
• społecznej
• ochrony środowiska.

W odniesieniu do gospodarki strategia określa sześć priorytetów, które dotyczą:
1. rozwoju nowoczesnych technologii informacyjnych,
2. dokończenia budowy rynku wewnętrznego,
3. pełnego zintegrowania rynków finansowych,
4. rozwoju przedsiębiorczości,
5. stworzenia Europejskiego Obszaru Badań oraz
6. dokonania przeglądu wspólnotowych instrumentów finansowych.
Druga płaszczyzna Strategii obejmująca zagadnienia społeczne, za priorytetowe uznaje działania na rzecz :
• osiągnięcia pełnego zatrudnienia,
• zwalczanie marginalizacji społecznej
• wzmocnienia znaczenie edukacji jako najważniejszego czynnika budowy gospodarki opartej na wiedzy.

Trzecią płaszczyznę stanowi wymiar środowiskowy w kontekście trwałego wzrostu gospodarczego, który został włączony do Strategii lizbońskiej podczas szczytu Rady Europejskiej w Göteborgu 15-16 czerwca 2001 r. Szefowie państw i rządów potwierdzili wówczas, że osiągnięcie celów przyjętych w Strategii nie może odbywać się kosztem degradacji środowiska naturalnego.

O jej kształcie zadecydowały głównie trzy trendy wyraźnie widoczne w ostatnich dwóch dekadach XX wieku:
• zwiększający się dystans dzielący Europę od Stanów Zjednoczonych w wielu sferach, a w szczególności w poziomie życia, dynamice rozwoju gospodarczego, badaniach naukowych, a także sile militarnej;
• dynamiczny rozwój przedsiębiorczości opartej na nowoczesnej technologii, w tym internetowej i optymizm związany z tzw. nową ekonomią;
• prognozowane dramatyczne zmiany demograficzne w krajach Unii Europejskiej, wynikające ze starzenia się społeczeństw.

Osiągnięciu ambitnych celów Strategii Lizbońskiej mają służyć następujące działania systemowo-regulacyjne:
• szybkie przechodzenie do gospodarki opartej na wiedzy, w tym rozwój społeczeństwa informacyjnego, badań i innowacji oraz kształcenie odpowiednich kwalifikacji i umiejętności;
• liberalizacja i integracja tych rynków i sektorów, których wspólny rynek de facto nie objął: telekomunikacja, energetyka, transport, poczta, a także usługi finansowe oraz całość rynku usług;
• rozwój przedsiębiorczości: deregulacja i lepsze wsparcie ze strony administracji (likwidacja barier administracyjno-prawnych), łatwiejszy dostęp do kapitału i technologii, ograniczanie zakłócającej konkurencję pomocy publicznej, tworzenie równego pola konkurencji;
• wzrost zatrudnienia i zmiana modelu społecznego: wzrost aktywności zawodowej, uelastycznienie rynku pracy, poprawa edukacji, unowocześnienie systemu zabezpieczeń społecznych, ograniczanie biedy i wykluczenia społecznego;
• dbałość o trwałe fundamenty rozwoju i środowisko naturalne: ograniczanie zmian klimatycznych, zachowanie zasobów naturalnych.